برخی از والدین بیش از حد درگیر زندگی فرزندشان هستند و اجازه نمی دهند آنها بدون اجازه ؛کاری انجام دهند و دائما کارهای آنها را زیر نظر دارند،اینها والدین هلیکوپتری هستند.

بیشتر پدر و مادرها بعد از اینکه صاحب فرزند شدند، فقط به او فکر می کنند تا بدون هیچ عیب و نقصی بزرگ شود. تربیت فرزندان حقی است که هر پدر و مادری دارد و تلاش می کند تا به نحو احسنت این کار را انجام دهد.البته اینکه پدر و مادر به فکر فرزند باشند و بخواهند او را به بهترین نحو ممکن بزرگ کنند و کاری کنند که هیچ عیب و نقصی وجود نداشته باشد، اشتباه نیست اما آنها باید منطقی و کمی هم واقع بین باشند.

اگرچه اکثر والدین تمام سعی و تلاش خود را می کنند تا فرزندی شاد و سالم تربیت کنند،اما برخی از آنها در این مورد زیاده روی می کنند و بیش از حد خود را درگیر آنها می کنند. اینها والدین هلیکوپتری هستند.

این والدین تمایل دارند بیش از حد به فرزندشان رسیدگی کنند و بر تمام کارهای آنها نظارت داشته باشند،حتی در شرایطی که فرزندشان می تواند کارهای خود را انجام دهد،

 برای آنها تصمیم می گیرند که با چه کسانی دوست شوند؛

فرزند خود را وادار می‌کنند طبق خواسته آن‌ها رفتار کند؛

 حتی ممکن است تکالیفشان را هم برای او انجام دهند و در خارج از خانه قدم به قدم همراه او هستند؛

به عنوان پدر و مادر، تصمیماتی می‌گیرند که ممکن است بازتاب آرزوهای خودشان بوده است،

به صورت افراطی، مسئولیت تمام اعمال، موفقیت‌ها و شکست‌های فرزند خود را به عهده می‌گیرند؛

ین والدین همچنین به والدین لوس‌پرور، والدین چمن‌زن و والدین بلدوزر هم معروف هستند. به این پدر و مادرها، والدین افراطی هم گفته می‌شود؛ والدینی که می‌خواهند با کنترل و مراقبت بیش از اندازه، زندگی افراطی ایده‌آلی برای فرزندشان به‌ وجود آورند. آنها باید بدانند که با این روند با مشکلات بزرگی در زندگی فرزندشان روبرو خواهند شد.

والدین هلیکوپتری به والدینی نسبت داده می شود که که بیش از اندازه در کارهای فرزندان خود مداخله می‌کنند. این مداخله از انجام تکالیف مدرسه تا نوع فعالیت‌های ورزشی، تفریحات و حتی تصمیم‌گیری درباره اوقات فراغت کودک را در بر می‌گیرد.

این والدین از همان دوران کودکی نظارت افراطی به فرزندشان دارند. حتی زمانی که کودک می خواهد راه برود، از ترس اینکه زمین نخورد و به او آسیب نرسد، اجازه نمی دهند که او با آزمون و خطا ره رفتن را یاد بگیرد و دنیای اطراف خود را بشناسد. آنها حتی در دوران مدرسه ممکن است مدرسه، مربی، دوستان و نوع فعالیت فرزندشان را خودشان انتخاب می کنند.در دوران دانشگاه هم هر روز به فرزند شان زنگ می زنند تا آنها را بیدار کنند تا در کلاس درس حاضر شوند. تا جایی که خود را به آب و آتش می زنند تا برای فرزندشان کار کنند،با شرکت ها تماس می گیرند و سعی می کنند تا با شرکت ها درخصوص حقوق و پاداش فرزندشان گفتگو و مذاکره کنند.

اکثر والدین هلیکوپتری احتمالا بهترین قصد و هدف را دارند. شاید رفتارهای آنها در ظاهر چیز خوبی به نظر برسد، اما پژوهش‌ها نشان می‌دهند بچه‌هایی که والدین آن‌ها بیش از حد دوروبرشان هستند نسبت به همسالان خود، استقلال و شایستگی کمتری دارند و رضایت‌شان نیز از زندگی کمتر است و بیشتر در معرض افسردگی قرار دارند.

علائم هشداردهنده‌ای که نشان می‌دهد شما یک والد هلیکوپتری هستید:

همیشه بر سر اختلاف نظر با فرزندتان در بحث و جدل هستید و برای درگیری های او مذاکره می کنید،

تکالیف مدرسه فرزند را انجام می‌دهید؛

برای مربی فرزند خود تعیین تکلیف می‌کنید و حتی ممکن است آنها را آموزش دهید؛

در تمام لحظات، حتی هنگام بازی ساده‌ای خارج از خانه، کنار کودک حضور دارید و به دنبال او می روید؛

در خانه هیچ مسئولیتی به فرزند خود نمی‌دهید و تمام کارهای او را انجام می دهید؛

برای جلوگیری از شکست احتمالی، سپر بلای او می‌شوید و مراقبید که او شکست نخورد؛

به فرزند اجازه نمی‌دهید خودش به حل مشکلاتش بپردازد و همچنین انتخاب‌های متناسب با سن خود داشته باشد.

 

دلایلی که باعث می شود والدین اینگونه رفتار کنند:

ترس از عواقب وحشتناک

ترس از نتایج و عواقب وحشتناک ،یکی از دلایلی است که پدر و مادر را به والدین هلیکوپتری تبدیل می کند.آنها نگران شکست های احتمالی فرزند خود هستند و معتقدندکه دخالت آنها می تواند به فرزندشان کمک کند. با این حال، هنگامی که والدین رفتار کودک را هدایت می کنند و به هیچ وجه او را تنها نمی گذارند،همین رفتار می تواند منجر به عزت نفس پایین، استرس، فقدان مهارت های مقابله ای، و مبارزه در کودکان شود.

 

اضطراب

 یکی دیگر از دلایل رفتار والدین هلیکوپتری، اضطراب آنها می باشد. ممکن است والدین در مورد حرفه، اقتصاد و جهان ااضطراب داشته باشند وهمین نگرانی و اضطراب می تواند پدر و مادر را به کنترل فرزندان خود هدایت کند تا آنها ناامید نشوند و یا صدمه نبینند.همچنین این نگرانی موجب می‌شود فرزندان خود را به طور افراطی کنترل کنند وباعث می‌شود والدین هلیکوپتری، برای حفظ فرزندان خود از خطرات، آسیب‌ها، شکست‌ها و ناامیدی‌ها، به نظارت بیش از اندازه آن‌ها روی آورند.

 

جبران دوران کودکی خود

برخی از والدین ممکن است از دوران کودکی خود خاطره ی خوبی نداشته باشند و شاید در آن دوران به آنها توجه زیادی نمی کردند و آنها را نادیده می گرفتند. پدر و مادرانی که در دوران کودکی خود مورد بی‌مهری، بی‌توجهی و سرزنش‌های مکرر قرار گرفته‌اند سعی می‌کنند بیش از اندازه از کودکان خود مراقبت کنند. آن‌ها می‌خواهند با نظارت و توجه افراطی اطمینان حاصل کنند که فرزندانشان در شرایط مشابه قرار نمی‌گیرند. نداشتن خاطره ی خوب از دوران کودکی خود ،باعث شده، بر فرزندان خود دقت بیشتری داشته باشند. آنها توجه و نظارت بیشتری می کنند تا مطمئن شوند که فرزندانشان حس کودکی آنها را ندارند.

تأثیر سایر والدین

یکی دیگر از دلایلی که برخی از پدر و مادرها بیش از حد به فرزندانشان توجه دانرد، تاثیر پذیری از رفتارهای دیگر والدین می باشد.گاهی برخی دیگر از والدین رفتارهایی را انجام می دهند و والدین دیگر را تحت تاثیر آن رفتارها قرار می دهند. دیدن نوع رفتار والدین دیگر شاید تاثیر گذار باشد ؛در حقیقت وقتی شاهد رفتار والدین کنترل‌گر هستند، این حس در آنها پدید می‌آید که پدر و مادری نالایق هستند و در نتیجه، کنترل را بر کودکانشان زیاد می کنند تا مانند آن‌ها رفتار کرده باشند. این حس تاثیرپذیری است که آنها را به بروز چنین رفتاری هدایت می‌کند.

 

 والدین هلیکوپتری چه تاثیری در فرزندشان دارند؟

اینکه پدر و مادر مراقب رفتارهای فرزند خود باشند،چیز خوبی است ،اما اگر قرار باشد که دائما آنها را زیر نظر داشته باشند، و خواسته های فرزند خود را نبینند،ممکن است تاثیرات نابه جایی در فرزند داشته باشد. اگرچه این والدین دارای مزیت هایی برای کودک مانند ایجاد اعتماد به نفس، افزایش احساس عشق و ایجاد فرصت برای پیشرفت هستند، اما این مشکلات خود را دارد.در ادامه برخی از تاثیرات رفتارهای والدین هلیکوپتری را بیان می کنیم:

 

عزت نفس و اعتماد به نفس پایین

یکی از تاثیرات رفتارهای والدین هلیکوپتری این است که عزت نفس و اعتماد به نفس کودکان پایین می آید.در واقع دخالت والدین باعث می شود کودک اعتقاد داشته باشد که والدین به آنها اعتماد ندارند تا به صورت مستقل کار کنند. بنابراین، منجر به عدم اعتماد به نفس می شود.

 

بیش از حد دخالت

والدین هلیکوپتری سطح افسردگی و اضطراب کودک را افزایش می دهند.این موجب می شود کودک در تنهایی عصبی برخورد کند.

 

احساس پیچیدگی حقوقی

وقتی والدین در زندگی آکادمیک، اجتماعی و ورزشی فرزندان خود دخالت می کنند، کودکان عادت می کنند که همیشه والدین خود را برای برآورده ساختن نیازهایشان مورد استفاده قرار دهند زیرا احساس می کنند که این حق آنهاست که آنچه را که می خواهند، داشته باشند.

کپی کردن رفتارهای نابالغ

یکی از علائم والدین هلیکوپتری این بود که اجازه نمی دهند فرزندشان احساس شکست در کارهایش داشته باشد ؛ از این رو زمانی که والدین از کودکان خود در مقابل شکست محافظت می کنند،در واقع مانع آن می شوند که کودک احساس آن را درک کند و در آینده در مقابل شکست و ناامیدی ناکام می مانند.

 

فرا نگرفتن مهارت های مهم زندگی

بچه ها از یادگیری مهارت های زندگی پایه ای مانند آماده کردن ناهار، بستن بند کفش، تمیز کردن ظروف سربازی یا مسافرتی، شستن لباس و پخت و پز غافل می مانند ، مطمئنا پدر و مادرنمی خواهند تاثیر منفی در زندگی فرزند خود داشته باشند، آنه باید شیوه های فرزندپروری فعلی خود را تغییر دهند.

فرزندانی با عدم مهارتهای حل مسئله

 یکی از مشکلات والدین هلیکوپتری این است که باعث می شوند فرزندانی تربیت کنند که توانایی حل مشکلات و مسائل خود را ندارد. بچه ها در هر سن و سالی به مهارتهای حل مسئله نیاز دارند،چه آن فرزند 5 سال داشته باشد و چه 25 سال. فرزند 5 ساله نیاز دارد تا بداند چگونه کلمات و معنای ورای آنها را درک کند و فرزند 25 ساله ای که نمی تواند برای خودش شغلی پیدا کند، باید بتواند برای خود شغلی پیدا کند.در واقع بچه ها باید بدانند که چگونه خودشان مشکلاتشان را حل و فصل کنند و از پس آنها بربیایند. زمانی که والدین همه مشکلات فرزندان شان را رفع و حل و فصل می کنند، فرزندان این مهارت ارزشمند حل مسئله را نخواهندآموخت.

 

پرورش وابستگی به جای استقلال

یکی دیگر از مشکلات و معضلات والدین هلیکوپتری این است که فرزندشان را به خود وابسته می کنند. والدین هلیکوپتری آنقدر کارهای فرزندان شان را انجام می دهند که این کار فرزندان شان را شدیدا به آنها وابسته می کند. اگر مادری هر روز صبح به پسر 19 ساله اش تلفن بزند تا او را از خواب بیدار کند و مطمئن شود که او بر سر کلاسش حاضر می شود، آن پسر هرگز یاد نمی گیرد که چطور خودش این کار را انجام دهد. در واقع والدین باید به فرزندان شان کمک کنند تا بیاموزند چگونه بدون آنها زندگی کنند.

دفاع کردن از خود را نمی آموزد

ممکن است فرزند با دوستان خود دعوا کند، و یا نمره ای از معلم خود بخواهد،او برای گرفتن حق خود به پدر و مادرش متوسل می شود.او با داشتن والدین هلیکوپتری هرگز نمی آموزد که از خود دفاع کند.آنها باید بتوانند سوال بپرسند، و اگر به چیزی نیاز داشتند با صدایی واضح و روشن حرفشان را بگویند یا تقاضای شان را مطرح کنند. آنها باید بدانند که وقتی بزرگ شدند و در اجتماع رفتند و صاحب شغلی شدند،در محل کار، دیگر پدر یا مادرشان نیستند که هر وقت به مشکلی برخوردند، یا اگر رئیس بدی داشتند یا حتی سیاست چالشی در محل کارشان حاکم بود از آنها دفاع و حمایت کنند.

توان مواجه با پیامدهای طبیعی را ندارند

 والدین هلیکوپتری سپر بلای فرزندشان می شوند،در صورتی که آنها باید به فرزندشان اجازه دهند تا با برخی از پیامدهای طبیعی و معمول در زندگی مواجه شوند. بنابراین در موقعیتها و شرایطی که والدین مداخله نمی کنند، بچه ها با پیامدهای طبیعی و معمول مواجه و رو به رو می شوند. مثلا اگر فرزند به خاطر خواب ماندن سر کلاس حاضر نشود، او احتمالا باید به استادش دلیل تاخیر و غیبتش را توضیح دهد یا لطمه اش را در نمراتش می بیند. در واقع او باید یاد می گرفت که سر ساعت از خواب بیدار شود و خود را به کلاس برساند،اما مادر با بیدار کردن او هر روز صبح مانع مواجه و روبرو شدن پسر با چنین پیامد و عواقبی می شود،و همین باعث می شود که او هیچ گاه قوانین دنیای واقعی را تجربه نکند.برای بچه ها ضروری است که بدانند بقیه دنیا آنها را مسئول (اعمال و کردارشان) می دانند.

عملکرد والدین هلیکوپتری ممکن است در روابط آنها با فرزندشان نیز تداخل ایجاد کند. این والدین اگر مرتبا سر فرزندشان نق بزنند که تکالیفش را انجام دهد یا کوچکترین حرکت وی را کنترل کنند، احتمالا باعث می شود فرزندشان تمایل چندانی به حرف زدن با آنها را نداشته باشد. حتی ممکن است فرزند را از پدر و مادر دورتر و دورتر کند.

یک رابطه سالم باید به نحوی باشد که فرزندان را تشویق کند تا درخصوص نیازها، مسائل و مشکلاتشان با والدین شان صحبت کنند و یک والد هلیکوپتری ممکن است فرزندش را وادارد تا بیشتر سکوت کند و اسرار بیشتری را برای خود نگه دارد تا بتواند اینگونه حریم خصوصی خودش را حفظ کند.

راهکارهایی برای رفع حمایت کاذب والدین هلیکوپتری

والدین برای اینکه از حمایت های کاذب فرزندان خود خارج شوند،و به صورت عادی برخورد کنند، باید روش هایی را به کار گیرند.

دخالت نکردن بیش از حد در امور کودک

یکی از راهکارهای این است که والدین بیش از حد در مسائل فرزند خود دخالت نکنند و آن را متوقف کنند.این والدین باید سعی کنند در مواردی که بچه به راحتی از پس آن در هر سنی بر می آید اجتناب کنند، مثلا اجازه دهند فرزند،خودش اتاقش را تمیز کند و یا لباسش را بپوشد،خودش دستشویی برود، حتی والدین در نوع ارتباط با دوستان و یا معلم فرزند؛ دخالت نکنند و در حد راهنمایی او را کمک کنند و اجازه دهند فرزند خودش مشکلاتش را با دوستان و اطرافیانش برطرف کند.

همچنین اگر او قادر به تصمیم گیری نیست، سعی نکنند به جای او تصمیم بگیرند. در عوض به او زمان دهند، اجازه دهند درد و ناراحتی را احساس کند، زیرا این بخشی از رشد کودک است. او را از سختی ها و مبارزات محافظت نکنند.

بیش از حد نگران نبودن

 بهتر است والدین بر روی اتفاقات بد تمرکز نکنند. تمام افکار منفی ازجمله ؛وقتی که او بزرگ شود، چه کاره میشود؟ آیا او به دلیل عدم اعتماد به نفس خود، خجالت می کشد؟ آیا به نظر می رسد بی دست و پا است؟ آیا می تواند شرایط را مدیریت کند؟برای تأیید نگرانی های خود در رابطه با کودک ، شواهد را جستجو نکنید.

همچنین اگر از این والدینی هستید که مدام با هر بیرون رفتن بچه ها به آنها زنگ می زنید و آنها را چک می کنید دست از این رفتارتان بردارید چرا که باعث کم اعتماد به نفسی بچه هایتان می شوید و اجازه نمی دهید آنها به اموراتشان با خیال راحت برسند وباعث می شوید مدام عذاب وجدان این را داشته باشند که باعث ناراحتی شما هستید بهتر است به بچه ها اعتماد کنید و آنها را تشویق کنید که فعالیت هایشان را خودشان شخصا بر عهده بگیرند.

 

بر روی کودک خود برچسب نزنید

بهتر است در هیچ زمینه ای به فرزند خود برچسب مثبت یا منفی نزنید مثلا نگویید تو از پس این کار برنمی آیی تو زیادی لاغر و یا چاق هستی یا استعدادت در این حد نیست اینها زمینه های رشد منفی بچه را فراهم می کند. به او نگویید که او خنده دار و یا بسیار زیبا یا تنبل به نظر می رسد. درست مثل پدرش است. همچنین از گفتن، همیشه ... یا شما هرگز ... اجتناب کنید. واژه ها دارای قدرت هستند.

اجازه دهید بچه ها خودشان انتخاب کنند

قرار نیست تمام مسیرها و روش هایی که بچه ها برای آینده شان در زندگی انتخاب می کنند همان هایی باشد که پدر و مادر آرزوی رسیدن به آنها را داشته اند،یا راه های نرفته ای باشد که آنها دوست داشتند بروند و شرایطش برای انها فراهم نشده و حالا از بچه هامی خواهند که این راه ها را بروند، قرار نیست همه دکتر و مهندس بشوند بچه ها شاید دوست دارند مشاغل دیگری انتخاب کنند یا اینکه با دوستان دیگری بگردند البته همه اینها منوط به این است که والدین از دور مراقب آنها باشند اما اجازه ندارند در هر زمینه ای از تصمیمات آنها دخالت و مانع ایجاد کنند، تنها می توانند آنها را راهنمایی کنند که مسیر اشتباهی نروند اما در حد راهنمایی نه انتخاب راه و مسیر.

حتی گاهی اجازه دهند بچه ها اشتباه کنند تا بفهمند دنیا همیشه جای مناسب و درستی نیست گاه هم ممکن است شکست بخورند این باعث می شود در آینده اگر با شکستی روبه رو شدند از هم نپاشند و از بین نروند.

همچنین اگر فرزند ؛یک مسیر متفاوت را انتخاب میکند، بهتر است جبهه نگیرید. اگر سعی کنید به مغز کودکتان نفوذ کنید، او نمیتواند رویاها و افکارش را درک کند ، اگر احساس می کنید او متفاوت است، درباره آن بحث نکنید در عوض به او فرصتی برای کشف بدهید. در واقع بهتر است،همه چیز را شخصی نکنید زمانی که فرزندتان راه دیگری را برای خود برگزید.

 

 همه تمرکز خود را بر روی فرزند نگذارید

اگر با والدین هلیکوپتری همکلام شوید، مدام این را تکرار می کنند که همه زندگی آنها همین بچه ها هستند. درست است که ثمره زندگی بچه ها هستند اما قرار هم نیست کل زندگی یک والدین در بچه هایشان خلاصه بشود ، پدر و مادر باید در کنار بچه هایشان حمایتگر باشند اما زندگی خودشان را هم داشته باشند و همه زندگی را سرمایه گذاری در چند بچه نکنند تا در بزرگسالی احساس ناکامی به آنها دست بدهد که زندگی نکرده اند.

 در صورتی که والدین زندگی با عشق و علاقه خود را هم در کنار بچه ها داشته باشند، بچه هایشان هم ابراز رضایت و حال بهتری خواهند داشت تا اینکه مدام احساس کنند یک پدر و مادر نگهبان تمام هست و نیستشان روی آنها سرمایه گذاری شده است و خود این تبعات منفی بسیاری در بر دارد.

در واقع این بچه ها قرار است در آینده زندگی شخصی و مجزایی داشته باشند و آن زمان دیگر آنها نمی توانند تمام زندگیشان را برای پدر و مادر بگذارند و وقف آنها کنند.

 نظارت کامل و نفوذ نداشتن بر فرزند، می تواند برای والدین هلیکوپتری سخت باشد، اما آنها باید به زندگی ، کار ، آرزو های خودشان هم برسند و آنها را نادیده نگیرند.