بە گزارش پایگاه خبری هاژه، پدر بلوط ایران گفت: جنگل های زاگرس که شُش های تنفسی ایران به شمار می رود، روزگار خوبی ندارد و نخستین گام برای حفظ آن، کوتاه کردن دست افراد سودجو از قلع و قمع درختان است.
مظفر افشار روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: گام دوم احیای دوباره جنگل های زاگرس و استفاده از گونه های بومی آن از جمله بلوط، گلابی وحشی، زالزالک و بنه است تا این جنگل ها بتوانند ضمن داشتن شادابی و طراوت برای حفظ منابع آب و خاک نیز موثر باشند.
وی ادامه داد: طبق تحقیقات انجام شده 40 درصد آب شیرین ایران در محدوده زاگرس تولید می شود و اگر این جنگل ها از بین برود، ضمن از بین رفتن منابع آبی، بخش زیادی از خاک این منطقه که در طول هزاران سال گذشته ایجاد شده است، بر اثر سیلاب ها از بین می رود.
وی اضافه کرد: بسیاری از رودخانه های پرآب و مهم کشور از جمله رودخانه کارون، کرخه، سمیره، دز و ... از زاگرس سرچمشه می گیرد و نابودی زاگرس باعث خشک شدن این رودخانه های مهم و حیاتی کشور نیز می شود.
وی افزود: جنگل‌های 6 میلیون هکتاری زاگرس با گستردگی در حدود 12 استان کشور، 40 درصد جنگل‌های ایران را تشکیل می‌دهد و حدود 70 درصد تیپ گونه‌های جنگلی زاگرس را بلوط‌ها شامل می شود.
وی اظهار داشت: جنگل های زاگرس از شهرستان پیرانشهر در آذربایجان غربی شروع و تا بخشی از استان فارس کشیده شده است و یکهزار و 300 کیلومتر طول و بیش از 200 کیلومتر عرض دارد.
بلوط در ایران قدمتی چند هزار ساله دارد
پدر بلوط ایران گفت: رشد درختان بلوط در زاگرس قدمتی چند هزار ساله دارد بطوری که در برخی مناطق ایران و استان های زاگرس نشین هم اکنون درختان کهنسال 1.5 تا 2 هزار ساله وجود دارد.
افشار افزود: این امر نشان می دهد که از گذشته دور نیاکان ما به اهمیت درختان بلوط پی برده اند و از آن محافظت کردند بطوری که در فرهنگ ما از درخت بلوط به عنوان درختی مقدس یاد می شود.
وی اضافه کرد: در برخی از متون و آثار تاریخی گذشته نشان داده شده که در خشکسالی ها و قحطی، ساکنان زاگرس با استفاده از میوه بلوط و تبدیل آن به آرد و تولید نان بلوط از مرگ نجات یافتند و دانستن این امر نشان می دهد که این درخت چقدر اهمیت دارد.
افشار اظهار داشت: درخت بلوط از جمله درختان پهن برگ با نیاز آبی بسیار کم است و سهم زیادی در تولید اکسیژن و تصفیه هوا ایفا می کند و در سال های خشکسالی نیز به سبب مقاومتی که در برابر تشنگی دارد، خشک نمی شود.
پدر بلوط ایران گفت: طبق آخرین ارزیابی ها و با توجه به نقش بلوط در حفظ منابع آب و خاک و تولید اکسیژن هر اصله درخت بلوط 50 ساله در حدود 20 میلیارد ریال ارزش گذاری شده است.
وی افزود: اگر کشاورزان و روستاییان مناطق جنگلی زاگرس این اهمیت را درک کنند، هرگز برای توسعه زمین کشاورزی و کشت و زرع آن را قطع نمی کنند و آن را به عنوان سوخت به کار نمی گیرند.
افشار از مسوولان خواست سوخت های فسیلی (نفت و گاز) یا روش های نوین (خورشیدی) را برای تامین سوخت مورد نیاز روستاییان این مناطق تامین کنند تا آنان مجبور نباشند درختان بلوط را برای گرم کردن خانه های خود قطع کنند.
پدر بلوط ایران با انتقاد از برخی افراد که می گویند بلوط در این منطقه رشد نمی کند، افزود: رشد بذر بلوط با سایر درختان فرق دارد و بلوط در چهار سال اول عمر خود تنها رو به پایین (داخل زمین) رشد می کند و از سال چهار به بعد ارتفاع می گیرد.
استفاده از ظرفیت زندان ها برای جنگل کاری
پدر بلوط ایران گفت: در زندان تمام شهرهای کشور افرادی هستند که از روی ناآگاهی مرتکب جرمی مانند قاچاق شدند و شاکی خصوصی ندارند؛ این افراد به جای اینکه در زندان بمانند و هزینه ای هم به دولت تحمیل شود می توانند مروج درختکاری در جنگل ها باشند.
وی اضافه کرد: در استان لرستان این تجربه به خوبی جواب داده است و با همکاری دادستان خرم آباد برخی از زندانیان علاقه مند در طرح جنگل کاری کمربند سبز این شهر مشارکت کردند.
وی افزود: در این طرح هر فرد زندانی می تواند از صبح تا ظهر در کاشت نهال و آبیاری درختان مشارکت داشته باشد و بعد ازظهر نیز به امور روزمره و تامین معیشت زندگی خود و خانواده اش بپردازد.
افشار گفت: از مدت اجرای این طرح تاکنون شمار زیادی از زندانیان خرم آباد علاقه مند به مشارکت در این طرح شدند بطوری که برخی از زندانیان پس از پایان دوران محکومیت خود نیز همچنان دوستدار جنگل هستند و با انجمن های منابع طبیعی همکاری می کنند.
وی از دادستان مهاباد و سایر شهرستان هایی که در دامنه جنگل های زاگرس قرار دارد، خواست که جریمه برخی از محکومان قضایی را به خدمت به منابع طبیعی و جنگل ها اختصاص دهند.
افشار یادآور شد: هیچ زندانی در دنیا وجود ندارد که نخواهد برای رهایی از بند و جبران گناهان گذشته خود به طبیعت خدمت کند و از طرف دیگر طبیعت که حامیان کمی دارد نیازمند کمک و مشارکت این افراد برای احیا دوباره است.
به گزارش ایرنا «مظفر افشار» یکی از فعالان و دوستداران محیط زیست کشور که از وی به خاطر 30 سال فعالیت در زمینه کاشت و مراقبت از درختان بلوط به نام پدر بلوط ایران یاد می شود؛ مظفر افشار حدود 70 سال سن دارد و متولد خرم آباد در استان لرستان است.
جنگل های زاگرس به سه بخش شمالی، میانی و جنوبی تقسیم می شود که در طول بیش از 50 هزار سال گذشته تشکیل شده و به لحاظ محافظت از منابع آب و خاک، تولید محصولات فرعی، ذخایر ژنتیکی، مصارف درمانی، توانایی های اکوتوریستی و ارزش های زندگی دارای اهمیت زیادی است.
بر اساس مطالعات انجام شده در جنگل های زاگرس 2 هزار و 372 گونه گیاهی، 61 گونه پستاندار، 27 گونه ماهی، 167 گونه پرنده و 37 گونه خزنده شناسایی شده است