۱۴۰۳/۲/۱۰ ۲:۵۲
| تاريخ: ۱۴۰۰ شنبه ۲۷ شهريور ساعت ۱۲:۴۵ | بازدید: 1289 نظرات: 0 کد مطلب: 16579 |
ڕەخنە و هەڵسەنگاندنی کتێب لە مەهاباد"
گەشتێک بەناو کورتەچیرۆک و چەمکی پێکهاتەکانی
لە درێژەی ئەرک و چالاکیەکانی "ئەنجومەنی ئەدەبیی دیالۆگی مەهاباد" ئەمجارەش هەلێکمان بۆ ڕەخسا بتوانین بۆ بیست و چوارەمین جار ئاوردانەوەیەکەمان هەبێت لەسەر کتێبی "هاتنەژوور قەدەغەیە" لە نووسینی مامۆستای پایەبەرز و چیرۆکنووسی مەهابادی خاتوو "مریەم قازی".
بە بەشداری نووسەر و چیرۆکنووسی هێژا ڕێزدار کاک"جەلیل ڕەحیمی"و بەڕێوبەرایەتیی خاتوو "چرۆ پەرویزنیا" و سەرجەم خاتوونانی هۆگر بەم کۆڕ و دانیشتنانە کۆڕەکە بەڕێوە چوو. سەرەتا بەشێک لە ئەندامانی ئەنجومەن بە نووسراوە بابەت و وتارەکانیان لە گۆشەنیگای تایبەتەوە تاوتوێ کرد؛ ئەو خاتوونە بەڕێزانەی لە شرۆڤەی مژاری ئەم جارەدا بەشداریان کرد، بریتی بوون لە:
۱. "ئارەزوو ئەحمەدی" باسێک لەسەر ژیاننامە، کەسایەتی، بەرهەم و چالاکیەکانی نووسەر لە گۆشەنێگای تایبەتەوە دەکا.
۲. هاورێیانی ئازیزمان "سوغرا ڕەزگەیی" و "ماریا بابامیری" هەر کام بە خوێندنەوەی یەکێ لە چیرۆکەکانی "هاتنەژوور قەدەغەیە" بەشدارێکی چڕ و پڕیان هەبوو لەم کۆبوونەوەیەدا.
۳."عیشرەت موشفێق" وتارەکەی خۆی لەسەر خوێندنەوەی لایەنی مانایی و ئەو چەمکە بەرچاوانەی بنج و بناغەی کۆچیرۆکی"هاتنەژوورقەدەغەیە"ی لە سەر دامەزراوە، پێشکەش کرد و هاوکات جەخەت دەخاتە سەر هەوڵ و ئەزموونی نووسەر بۆ تاقێکردنەوەی شێواز و تەکنیک گەلی نوێی گێڕانەوە و هیوای دەرباز بوون لە قۆناغەکانی پێشوو و ئاماژە بە ئەو چیرۆکانە دەکا کە تەکنیکاڵن و دەسترەنگینی سەرکەوتوانەی داهێنەرەکەی پێوە دیارە.
٤. "فەڕەح پیران" بە ئاوردانەوەیەک لە چیرۆکی لەبەر دەرکی نهۆمی یەکەم و سرنج پێدان بە شێوەی ژیانی منداڵانی کار باس لە ئەم ڕەوتە قزوونە لە کۆمەڵگا دەکا کە چەندە شوێندانەرە لەسەر داهاتووی کۆمەڵگا.
٥. "گەلاوێژ بەیگ نیا" لە لێدوانەکەی ئەمجارەیان لە سەر کتێبی هاتنەژوور قەدەغەیە باسی چیرۆکی کلاسیک و مودێڕن و پەسا مودێڕن دێنێتە گۆڕێ و لە سەر بێرۆکەو بۆچوونەکانی فرۆید پێوەندی نێوان چیرۆک و گێڕانەوەو بێری ناسراو و نەناسراو(ضمیر خودآگاه و ضمیر ناخودآگاه) ئاماژە پێدەکا.
٦. "شازاد ڕیحانی"خوێندنەوەیەکی ناوەرۆکیانەیان هەبوو لەسەر دوو چیرۆکی "فڕی فڕی" و "ڕەشەکوژی".
۷. "لالە ڕیحانی" باس و لێدوانێک لەسەر دوو چیرۆکی لە جێژوانێکدا و لەبەر دەرکی نهۆمی یەکەم سەردێری وتارێک بوو کە بەڕێزیان پشکیان خستە سەر بۆ شڕۆڤەو لێکدانەوە.
٨. لە جێژوانێکدا، ژیان لێرەیە، ئەگە هەموو دنیاش بدەم، هاچەری دەرەکی ئەو ماڵەی کە فرۆشرابوو، خودا و هێلانەی دەعبای کوێر، چەند کورتە چیرۆکی گوڵبژێر بوون کە لەلایان "لەیلا عەباسی تاهیر"بە ڕەچاو کردنی هونەری داستان"دەیڤید لاج " کەوتنە بەر تیشکی ڕخنەو هەڵسەنگاندن.
۹. تێرامانێک لە پێکهاتەکانی چیرۆک، شێواز و ڕوانگەی گێڕانەوە، سەردانێک لە مێژووی کورتە چیرۆک سەردێری وتارێک بوو کە "چرۆ پەرویزنیا"بە ئاماژە بە کتێبی هاتنەژوور قەدەغەیە پێشکەشی هۆگرانی، دانیشتنەکەیان کرد.
"کاک جلیل رەحیمی" وەک دەسپێکی ئەم کۆڕە دانیشتنە لە وتە و تەحلیلەکانی خۆێدا سەرەتا ئاماژە بە هێندێ خاڵی گرینگ و سرنجڕاکێش لەمەڕ تایبەتمەندیەکانی چیرۆک دەکا و ئەو باسە دێنێته ئاراوە کە ئێمە بۆچ دەنووسین و بەدوای چیدا وێڵ و سەرگردان لە ناو دەقە ئەدەبیەکانا
دەخولێینەوە. لە درێژایی ئەو باسە سەبارەت بە شێوازی گێڕانەوە، کات و شوێنی گێڕانەوە، بەڵگەی گێڕانەوە و خودی وەگێرەوە کە سەرەکیترین ماکەکانی هەر چیرۆکێکە دەدوێن و جەخت دەخاتە سەر پێویستی ئیمە بە خوێندنەوەی چیرۆک و ڕۆمان و بەگشتی ئەدەبیاتی جیهانی بۆ بە ڕۆژ کردنەوەی ئەدەبیاتی خۆن. بەرێزیان باسی مێژووی چیرۆکنووسی کرد و ئەوەی کە ئەگەر چیرۆک بێژی لە قالبی هێما و ئیشاڕە و نیگارەکێشی دەگەرێنینەوە بۆ چاخی مرۆڤە سەرەتاییەکانی ناو ئەشکەوتەکان، بەڵام مێژووی چیرۆکنووسی لە چوار سەدەی له مەو بەر تێناپەڕێت و بگرە کەمتریش. ئەو گێڕانەوەیە کە وەک حیقایەت، کورتە چیرۆک، نۆڤلێت، کورتە ڕۆمان، چیرۆکی مینیماڵ و بە گشتی بابەتە پەسندکراوەکانی ئەم ئەدەبە تێکەڵ بە فانتازیاو سازکراوەی زەێنی بەدیهێنەرە و هێندە بایەخ نادا بە ڕاستەکێی و مێژووییەکان.
شایانی باسە لە کۆتایی ئەم کۆڕەدا هەر کام لە هاوڕێیانی ترمان بە ئاڵ و گۆڕی بیر و بۆچوونی جیاواز پێشوازێکی گەرموو گۆڕیان لە کۆبوونەوەو بژاردەی ئەو جارەمان هەبوو و بڕیارە بۆ کۆڕی داهاتووی ئەنجومەن، خاتوونەکان پشک بخەنە سەر کتێبی (محاکمە لە فرانتس کافکا). بە هیوای گەیشتن بە سەروەری و هاوڕێیەتی بەردەوام بۆ گەورەیی، و زانیاری زۆرتری سەرجەم خاتوونانی کۆمەڵگا. بژین ئەو ژنانەی پێشەنگی ئەو ڕێبازە ئەدەبیەن.
"ئەنجومەن ئەدەبیی دیالۆگی مەهاباد"
|
برچسب ها:
ئەدەبیی دیالۆگی مەهاباد, ئەنجومەن, جەلیل ڕەحیمی, چیرۆکنووس , مریەم قازی, مەهاباد, هەڵسەنگاندنی کتێب, ڕەخنە, کورتەچیرۆک
