نحوه دریافت بیمه بیکاری

بیمه شدگانی که بدون میل و اراده خود بیکار شده باشند می‌توانند جهت دریافت مقرری به سامانه جامع روابط کار مراجعه و مراحل ثبت درخواست خود را پیگیری کنند.

بیمه بیکاری به کارگران مشمول قانون کار و تابع قانون تامین اجتماعی دارای کارفرما تعلق می‌گیرد و بر اساس آن کارفرما مکلف است ۳ درصد از مزد کارگر را به صندوق بیمه بیکاری واریز کند. بیمه بیکاری به دارندگان بیمه اختیاری یا خویش فرمایی تعلق نمی‌گیرد.

طبق قانون بیمه بیکاری، کسانی مستحق دریافت بیمه بیکاری هستند که بدون میل و اراده بیکار شده و آماده کار باشند. بیمه شدگانی که به دلیل بروز حوادث قهریه و غیر مترقبه از قبیل سیل، زلزله جنگ، آتش‌سوزی و... بیکار شوند، می‌توانند از مقرری بیمه بیکاری استفاده کنند. همچنین بیمه شدگانی که به علت تغییرات ساختار اقتصادی واحد مربوطه به تشخیص وزارتخانه ذیربط و تأیید شورای عالی کار، بیکار موقت‌ شناخته شوند، بیمه بیکاری دریافت خواهند کرد. اتباع خارجی، بازنشستگان و از کار افتادگان کلی، صاحبان حرف و مشاغل آزاد و بیمه شدگان اختیاری از شمول مقررات این قانون مستثنی هستند.

روند ثبت درخواست و دریافت مقرری بیمه بیکاری به این نحو است که متقاضیان بیکار شده جهت بهره‌مندی از مزایای بیمه بیکاری ابتدا باید به دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کنند تا علاوه بر احراز هویت، نام کاربری و گذر واژه برای ورود به سامانه دریافت کنند.

سپس از طریق سامانه جامع روابط کار به نشانی https://prkar.mcls.gov.ir/Login و وارد کردن نام کاربری و گذرواژه‌ای که از دفتر پیشخوان دریافت کرده‌اند به سامانه راه یافته و از گزینه پنجره واحد خدمات درخواست بیمه بیکاری را انتخاب و پس از تکمیل اطلاعات و تایید آن مدارک مورد نیاز را بارگذاری کنند.

بر اساس اعلام اداره کل امور بیمه‌شدگان سازمان تامین اجتماعی هم اکنون شمار مقرری‌ بگیران بیمه بیکاری روند کاهشی را طی می‌کند به نحوی که در سال ۱۳۹۸ تعداد مقرری بگیران بیمه بیکاری ۲۲۶ هزار نفر بود که در سال ۱۳۹۹ به رقم ۲۰۰ هزار نفر و در سال ۱۴۰۰ به حدود ۱۸۶ هزار نفر رسید.

شرایط دریافت مقرری بیمه بیکاری

بیمه‌شدگان برای دریافت بیمه بیکاری باید از شرایط لازم برخوردار باشند؛ از جمله شرایط این است که شخص متقاضی قبل از اعلام خود به عنوان بیکار حداقل باید یک سال سابقه پرداخت حق بیمه در آخرین کارگاه را داشته باشد. فرد متقاضی حداکثر باید ظرف ۳۰ روز بیکاری خود را گزارش دهد تا پرونده او به جریان بیفتد و آمادگی خود را برای پذیرش شغل تخصصی و متناسب اعلام کند، مراجعه بعد از ۳۰ روز با ارائه عذر موجه و تشخیص هیات حل اختلاف تا سه ماه امکانپذیر است. نکته مهم این که مدت زمانی که فرد از بیمه بیکاری استفاده می‌کند جزو سوابق بیمه‌ای او محسوب می‌شود.

بر اساس ماده ۷ قانون بیمه بیکاری مدت زمان پرداخت مقرری به بیمه شدگان واجد شرایط به سابقه پرداخت حق بیمه در زمان اشتغال بستگی دارد و حداکثر زمان استفاده از آن برای مجردین ۳۶ ماه و برای متاهلین ۵۰ ماه است.

چنانچه بعد از پرداخت مقرری بیمه بیکاری مشخص شود که بیکاری فرد بیمه شده به اراده شخص او بوده یا اینکه بیمه شده بیکار اشتغال مجدد خود را اعلام نکرده و همچنان مقرری دریافت کند باید مبلغ مقرری و وجوه دریافتی را به سازمان تامین اجتماعی برگرداند.