سیاهچاله اینترنت برای کودکان

بحث اینترنت کودکان و محتواهای نامناسبی که بچه ها می توانند از آن دریافت کنند یک نگرانی جهانی است. تا آنجا که قانون گذاران اتحادیه اروپا هم با پیش نویس قوانینی مربوط به سوءاستفاده جنسی ازکودکان (CSAM)که توسط کمیسیون اروپا در سال گذشته پیشنهاد شده بود، موافقت کردند.

قرار است که سرویس های پیام رسان، فروشگاه های اپلیکیشن و ارائه دهندگان دسترسی به اینترنت را ملزم به شناسایی و حذف هرزه نگاری آنلاین کودکان کنند. علاوه براین، مرکزی تخصصی نیز در اتحادیه اروپا برای مقابله با سوء استفاده جنسی از کودکان راه اندازی خواهد شد و گزارش ها را به پلیس ارائه خواهد کرد. در کشور ما هم شاهد رشد چشمگیر استفاده افراد از فضای مجازی هستیم که محدودیت سنی هم ندارد.

در این بین کودکان یکی از آسیب پذیرترین اقشار و شهروندان در برابر آسیب های اینترنت هستند. با وجود این به نظر می رسد مسئولان امر هم قوانین خاصی را در این خصوص تصویب نکردند و بستر امنی را برای کودکان در نظر نگرفتند.

باوجود این که بسیاری معتقدند که دنیای غرب در بسیاری از اصول و موارد پایبند نیست، اما قانون گذاران اتحادیه اروپا اخیرا سرویس های آنلاین را ملزم به شناسایی و حذف هرزه نگاری آنلاین کودکان می کنند؛ ولی همچنان امنیت خاصی در فضای مجازی کشور برای کودکان ما وجود ندارد. البته شهریور سال گذشته بود که سرویس اینترنت کودک ونوجوان (سرویس 456) به منظور حفاظت از کودکان در فضای مجازی راه اندازی شد اما این که تا چه حد در حال اجراشدن است و تا چه میزان خانواده ها از آن مطلع هستند، موضوعی است که به نظر می رسد هنوز در جامعه فراگیر نشده است.

البته مسئولان و متولیان این امر باید در این خصوص حساس باشند و سواد رسانه ای و آگاهی خانواده ها را نسبت به آسیب های این فضا افزایش دهند.

کودکان در استفاده از فضای مجازی آسیب پذیرترند

کودکان یکی از گروه های سنی حساسی هستند که بدون کسب هرگونه آگاهی و مهارتی درباره فضای مجازی، از سنین بسیار پایین حتی پیش از ورود به مدرسه، وارد شبکه های اجتماعی می شوند. علی اصغر کیا، رئیس دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به استفاده کودکان از فضای مجازی به جام جم می گوید: «از همان ابتدای دهه 90میلادی و با توجه به گسترش فناوری های نوین، در کشورهایی همچون کانادا و استرالیا برای چگونگی استفاده از اینترنت توسط کودکان و نوجوانان، قوانینی ایجاد شد که بخشی از آن آموزش و قانون گذاری درباره چگونگی دسترسی به فضای مجازی بود. با عمومی شدن این فضا، عده ای از جوانان و نوجوانان و حتی کودکان وارد آن شدند.

در بسیاری از کشورها این قوانین و آموزش انجام شد اما در برخی کشورها که مصرف کننده هستند همچون کشور ما، این موضوع کمی با تاخیر انجام شد و آسیب های خاصی را مخصوصا برای کودکان ونوجوانان ایجاد کرد.»

کیا بر این باور است که استفاده از این فضا را نمی توانیم منع کنیم بلکه باید روش های درست استفاده از آن را آموزش دهیم و البته حریم خصوصی افراد هم دراین قضیه مهم است و این موارد باید آموزش داده شود، چراکه محدودکردن و ممنوع کردن شیوه مناسبی دراین خصوص نیست.

بازار داغ قاچاق فیلترشکن

آمار و ارقام عجیبی از دسترسی کودکان و نوجوانان به فیلترشکن به چشم می خورد. استفاده از فیلترشکن در ایران با ابعاد مختلف زندگی کاربران گره خورده است و این مساله اقشار مختلف جامعه مخصوصا کودکان را در معرض آسیب قرار می دهد. این استادتمام دانشگاه علامه خاطرنشان می کند: «امکان این وجود دارد که افراد، در سنین کودکی و نوجوانی وارد سایت های ممنوع شوند. از آن طرف بازار بزرگ فیلترشکن، بسیار داغ در حال فعالیت است و روز به روز نیروهای جدیدی به این حوزه جذب می شوند.

بسیاری از این شبکه های اجتماعی که در این فضای جهانی هستند، متناسب با فرهنگ کشور ما نیست چراکه تولیدکنندگان این شبکه ها، مطابق با شرایط کشور و فرهنگ خود این فضاها را گسترش می دهند.»کیا معتقد است که پیام رسان های داخلی هم با تاخیر ایجاد شد و حتی در ابتدا بسیاری از مردم به آن اعتماد نمی کردند ولی درحال حاضر در بسیاری از دانشگاه ها و ادارات از این پیام رسان ها استفاده می شود و تا حدودی پاسخگوی نیازهای افراد است.

وی تصریح می کند: «از آنجا که این پیام رسان ها با تاخیر در دسترس مردم قرار گرفت، شاهد بازار قاچاق فیلترشکن شدیم و کودکان، نوجوانان و جوانان آسیب های بسزایی را در این زمینه متحمل شدند.»

امروزه حضور در این فضا تا حدودی قوه تخیل را از کودکان سلب کرده است چراکه در گذشته با توجه به وجود انواع بازی ها و تعاملات کودکان با یکدیگر، قوه تخیل کودکان نیز قوی تر بود. بر همین اساس و طبق توضیحات کیا، بازی های فضای مجازی که در دسترس کودکان است را می توانیم علاوه بر لحاظ کردن جنبه سرگرمی و تفریحی، به جنبه آموزشی آن هم بپردازیم و با ارائه آموزش هایی در این زمینه به خانواده ها، می توانیم از این فضا به عنوان ارتقای مهارت کودکان و نوجوانان استفاده کنیم.

آسیب های اینترنت بدون فیلتر برای کودکان

رئیس دانشکده ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی ضمن بیان آسیب های اینترنت بدون فیلتر برای کودکان می گوید: «اینترنت های بدون فیلتر روی بحث هویت کودکان و روح و روان آنان تاثیر بسزایی دارد. البته امواجی که ساطع می شود نیز روی مغز آنان تاثیر می گذارد. در کنار آسیب هایی که فضای مجازی در مسائل اجتماعی، فرهنگی و خانوادگی می گذارد، شاهد بیماری های مختلف جسمانی همچون شنوایی، دیداری و ساختار فیزیکی بدن و طرز نشستن کودکان نیز در این خصوص هستیم.»

وی با اشاره به راهکار این موضوع می افزاید: «در کنار نقش خانواده ها، باید هماهنگی در بین نظام آموزشی کشور و رسانه وجود داشته باشد. در صورت تعارض بین این نظام ها، کودکان نیز دچار سردرگمی می شوند و نمی دانند چگونه از این فضا استفاده کنند. اگرچه این موضوع نیازمند یک برنامه ریزی مناسب و ارائه آموزش به خانواده ها و والدین است. نسل جدید کودکان بسیار متفاوت با نسل گذشته است و امکان به کارگیری شیوه های قدیمی برای آنان ممکن نیست. باید هویت ایرانی و اسلامی را به روش های مختلف به این نسل آموزش دهیم تا خانواده ها هم آثار تربیتی آن را در فرزندان شان مشاهده کنند.»

مرجع : جام جم

برچسب ها:

ارسال به دوستان

چاپ

اشتراک گذاری

سیاهچاله اینترنت برای کودکان

نظر کاربران