متخصص مغز و اعصاب گفت: تاری دید، دوبینی، عدم تعادل، سرگیجه، اختلالات حسی، ضعف اندامها، خستگی مفرط، عدم تمرکز و مشکلات شناختی از نشانههای مهم بیماریام اس است.
بیماری ام اس (MS)، یک بیماری تقریباً ناشناخته است که برخی افراد ممکن است دچار آن شوند بیماریام اس مستقیماً با سلولها و بافتهای عصبی در ارتباط است و میتواند سیستم عصبی مرکزی یعنی مغز و نخاع را ناتوان کند.
ام اس، نوعی اختلال خودایمنی است که در آن، بدن بهاشتباه به خودش حمله میکند!
این بیماری، قابلپیشبینی نیست و افراد مختلف را به طور متفاوتی تحت تاثیر قرار میدهد. در صورت بروز این بیماری، ارتباط بین مغز و سایر قسمتهای بدن مختل میشود.
به گفته عبدالحسین هوشمند، مدیرعامل انجمن ام اس ایران متأسفانه در سالهای اخیر بیماری ام اس در کشور روبهافزایش بوده است. تعداد آمار ثبتشده بیماران ام اس در انجمنهای ام اس 120 هزار نفر است. آمار نشان میدهد که در کشور ما از هر ۱۰۰ هزار نفر، ۱۲۵ نفر به بیماری ام اس مبتلا هستند. عموماً سهچهارم بیماران ام اس را خانمها تشکیل میدهند و میانگین سنی این بیماری ۲۷ سال است.
نسترن مجدینسب، متخصص مغز و اعصاب متخصص مغز و اعصاب در خصوص بیماری ام اس گفت: علت اصلی بروز این بیماری تاکنون شناخته نشده است، اما عوامل محیطی احتمالی مانند کمبود ویتامین D، عفونتهای ویروسی، مصرف سیگار و قلیان، چاقی به ویژه در دختران در سن بلوغ، آلایندههای محیطی و همچنین استرس، در بروز آن میتوانند نقش داشته باشند.
البته این عوامل بهتنهایی ایجاد کننده بیماری نیستند، بلکه به نظر میرسد در ترکیب با زمینه ژنتیکی، بر بروز بیماری اثرگذار باشند.
وی در تشریح بیماری ام اس، گفت: این بیماری که با نام مولتیپل اسکلروزیس نیز شناخته میشود، یک بیماری خودایمن است که عمدتاً جوانان و به ویژه بانوان را دچار میکند؛ در این بیماری، سیستم ایمنی بدن بهاشتباه به بافتهای مغز و نخاع حمله میکند و این آسیبها منجر به بروز علائم متنوعی از جمله تاری دید، دوبینی، عدم تعادل، سرگیجه، اختلالات حسی، ضعف اندامها و در مواردی اختلالات اسفنکتری، خستگی مفرط، عدم تمرکز و مشکلات شناختی میشود.
این متخصص مغز و اعصاب با بیان اینکه علائم ام اس در افراد مختلف به شکلهای متفاوتی ظاهر میشود، عنوان کرد: ممکن است هر فرد یک یا چند علامت از این طیف گسترده را تجربه کند. افرادی که هر کدام از علائم ذکر شده را تجربه میکنند، باید فورا به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنند تا پس از معاینه بالینی، در صورت نیاز، اقدامات
تشخیص MS میتواند چالشبرانگیز باشد، زیرا هیچ آزمایش قطعی واحدی وجود ندارد. ترکیبی از سابقه پزشکی، معاینات عصبی، MRI و گاهی آنالیز مایع نخاعی برای تشخیص استفاده میشود.
تشخیصی لازم برای آنها انجام شود.
مجدینسب یکی از چالشهای مهم در تشخیص این بیماری را تنوع علائم بالینی آن دانست و افزود: این مساله میتواند سبب شود که بیماران در مراحل اولیه به متخصص مغز و اعصاب مراجعه نکنند و این سرگردانی، تشخیص را به تعویق اندازد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اهواز روشهای اصلی تشخیص ام اس را انجام ام آر آی مغز و نخاع و در برخی موارد، بررسی مایع مغزی نخاعی از طریق نمونهگیری با روش پونکسیون کمری، عنوان کرد و گفت: پس از تشخیص قطعی بیماری، بیمار باید تحت درمان قرار گیرد. سیر این بیماری میتواند متفاوت باشد؛ در برخی موارد پیشرونده و در برخی دیگر به صورت عود کننده-بهبودیابنده است.
وی ادامه داد: بیمار در نوع عود کننده-بهبودیابنده، یک علامت را تجربه میکند، سپس به طور خودبهخودی یا با دارو بهبود مییابد و ممکن است ماهها یا سالها بعد علامت دیگری ظاهر شود، اما در نوع پیشرونده، علائم به تدریج و به مرور زمان تشدید میشوند.این متخصص مغز و اعصاب عنوان کرد: شناخت سیر بیماری از آن جهت اهمیت دارد که درمان بیماران با فرم عودکننده-بهبود یابنده ممکن است با درمان افراد مبتلا به فرم پیشرونده متفاوت باشد و پزشک مغز و اعصاب بر اساس همین سیر، معاینه، نتایج آزمایش خون، ام آر آی و همچنین طبق داروهای موجود در کشور، برنامه درمانی را تنظیم میکند.
مجدی نسب توصیه کرد: افراد باید از مصرف سیگار و قلیان به شدت پرهیز کنند، همچنین سطح ویتامین D خون خود را به طور منظم اندازهگیری کنند و اگر سابقه ابتلا به ام اس در خانواده وجود دارد، در صورت کمبود ویتامین D، باید به میزان لازم مکمل دریافت کنند. وی اضافه کرد: همچنین توصیه میشود، برای کنترل و مدیریت استرس از متخصصان روانشناسی کمک بگیرند تا با آموزشهای لازم، استرسهای زندگی را به حداقل رساند.
اهمیت ورزش و فعالیتهای جسمانی در پیشگیری از ابتلا به ام اس
وی با اشاره به اهمیت ورزش و فعالیتهای جسمانی، اظهار کرد: ورزش باید به عنوان یک بخش روزمره در زندگی گنجانده شود و از چاقی، به ویژه در دختران در سن بلوغ، پیشگیری شود.
این متخصص مغز ابراز کرد: همچنین، شناخت علائم بیماری و دوری از عوامل ذکر شده و مدیریت استرس از اهمیت بالایی در کنترل این بیماری برخوردار است. امید است با تحقیقات بیشتر، علت اصلی این بیماری شناخته شده و راهی برای ریشهکن کردن آن یافت شود.